De Tsjerk Hiddes is een stevenaak, niet een klipper of tjalk zoals de meeste zeilende passagiersschepen op het IJsselmeer en de Waddenzee. Stevenaken zijn vrij unieke schepen want er zijn er maar weinig van gebouwd. Voor zover bekend is de Tsjerk Hiddes de grootste nu nog overgebleven stevenaak in Nederland.

Stevenaken waren bedoeld als rivierschepen. Hun relatief snelle romp maakte het mogelijk om zowel voor- als tegenstrooms goederen over de rivier te vervoeren. Gezien de grootte van de Tsjerk Hiddes is het aannemelijk dat dit schip op de Nederlandse rivieren, de Zuiderzee (Nu het IJsselmeer) en de Waddenzee voer. De meeste stevenaken zijn als eenmaster gebouwd. De weinige grotere waren naast een hoofdmast uitgerust met een bezaanmast en dus 2- masters. Oorspronkelijk was de Tsjerk Hiddes dus geen 3-master, maar een 2-mast getuigd zeilend vrachtschip.

 

Het schip is gebouwd in 1881 bij de Gebr. Jonker te Kinderdijk. Er is geprobeerd een historie van het schip te achterhalen, maar verder dan een registratie van een vaart op de Rijn in Duitsland uit het begin van de 19de eeuw zijn we nog niet gekomen. Scheepvaartmusea hebben helaas over deze periode niet veel informatie.

 

Op een gegeven moment kwamen er motoren en nam het aantal zeilende vrachtschepen af. Mensen die de Tsjerk Hiddes kennen omdat hun familieleden er vroeger op voeren hebben mij verteld nadat de masten waren verwijderd ze eerst een sleepschip is gebruikt (sleepboot ervoor en geen motor in het schip). Later is er een lamme arm op het schip gezet (motor op dek met een lange schroefas die de bemanning aan de zijkant over boord liet zakken). Uiteindelijk is er wel een motor ingebouwd. Van dit alles is helaas geen data beschikbaar en het is allemaal van horen zeggen.

 

 

Het verhaal gaat verder als de Gebr. Bruinsma in 1993 de Tsjerk Hiddes als binnenvaartschip-casco kopen dat al een tijdje stilligt. Zij wilden er een zeilend passagiersschip van te maken. Het schip was klaar in 1994 en dat werd ook meteen haar eerste seizoen. Op dat moment was de Tsjerk Hiddes het grootste en meest luxe zeilschip op het IJsselmeer. 

 

Ik ben als schipper van de Tsjerk Hiddes aangesteld in 2002, toen nog in loondienst. Na een jaar met het schip gezeild te hebben raakte ik er aan verknocht en besloot ik het schip van de Gebroeders Bruinsma over te nemen. Ik heb nog iedere dag plezier van deze beslissing en ben nog steeds trotse eigenaar van een mooi robuust zeilend passagiersschip.